Ben je daar?

Meditatie als universele taal
Soms raakt een eenvoudige vraag je dieper dan duizend woorden ooit zouden kunnen. Laatst las ik over een Senegalese begroeting die precies dat deed. In het Wolof, een van de hoofd­talen van Senegal, vragen mensen niet: “Hoe gaat het?” maar: “Ben je daar?”
En het antwoord is even eenvoudig als prachtig: “Ik ben hier.”

Die uitwisseling trof me als een meditatie op zich. Geen analyse, geen uitleg. Alleen de erkenning: ik besta, ik ben aanwezig.
En met dat simpele gegeven, opent zich een ruimte, een ruimte van rust, verbondenheid en menselijkheid.

Jàmm rekk – Alleen maar vrede
Wat me fascineert aan dit verhaal over de Senegalese cultuur is hoe diep vrede in hun taal verweven zit. Niet alleen in de islamitische groet As-salamu alaykum (vrede zij met jou), maar ook in hun dagelijkse zinnen.
Op de vraag “Hoe was je dag?” is het antwoord: Jàmm rekk: alleen maar vrede. En als je vraagt hoe het gaat, krijg je niet een opsomming van zorgen of successen, maar simpelweg: Vrede, en met jou?

Het zegt iets over waar ze hun aandacht op richten. Niet op de omstandigheden, maar op wat daaronder ligt: een basis van rust die niet afhankelijk is van wat er gebeurt.

Meditatie is geen activiteit, het is een ruimte
Dit alles herinnerde me aan een Australische leraar. Hij zag meditatie niet als iets dat je doet, maar als een ruimte die er altijd al is. Zijn lessen gingen erom mensen in contact te brengen met die innerlijke stilte, terwijl het leven vanzelf het werk doet: zacht, genezend, transformerend.

Hij vroeg zijn leerlingen regelmatig: “Ben je er nu?” Geen antwoord nodig. Alleen een innerlijk navoelen. Een check-in met dat stille punt achter je gedachten. Een herinnering aan wie je in essentie bent.

Namasté – Eén van ons
Misschien wel één van de mooiste verhalen die ik ooit gehoord heb, ging over een verpleegkundige die werkte als vrijwilliger in het Huis van de Stervenden van Moeder Teresa in Calcutta. Uitgeput van de reis naar Calcutta werd ze meteen geconfronteerd met tientallen mensen die in de rij stonden om met waardigheid te mogen sterven.

Ze knielde bij een stervende man, pakte zijn hand en keek hem aan. Hij bleef maar één woord herhalen: Namasté. Later leerde ze de betekenis: Ik eer de plek in jou waar het hele universum woont… en wanneer jij op die plek in jou bent, en ik op die plek in mij, is er maar één van ons.

Dat is de ruimte waar ik het over heb. De plek achter de ruis, achter de rolletjes en scenario’s van je denken. De plek waar stilte leeft, niet omdat er niets gebeurt, maar omdat er niets nodig is. Geen beter gevoel. Geen andere uitkomst. Alleen dit moment.