Blog

Er is een verhaal van de filosoof Ludwig Wittgenstein dat ik vaak terughaal. Een man zit vast in een kamer. De deur is niet op slot en opent naar binnen, maar hij blijft duwen. Hij komt pas vrij als hij op het idee komt om te trekken. Zo simpel. En toch zo krachtig.

Het beeld van een trapezeartiest bleef nog lang hangen in mijn hoofd. Niet vanwege het spektakel of de durf, maar om wat eronder ligt: vertrouwen. Vertrouwen dat als je loslaat, er iets is dat je opvangt. Dat de volgende trapeze vanzelf komt. Maar veel mensen, inclusief ikzelf op momenten, hangen krampachtig aan hun eigen denkbeeldige trapeze. Bang om te vallen. Bang om het ‘verkeerde’ te doen. Want dat is wat we geleerd hebben: als je leven niet loopt zoals je wilt, dan moet je iets veranderen. Iets doen. Een ander eetpatroon, meer discipline, harder werken, assertiever zijn. Dus gaan we op zoek naar tips, stappenplannen, coaches en experts. “Vertel me gewoon wat ik moet doen, dan doe ik het!” riep ooit iemand tijdens een kennismakingsgesprek. Maar wat als het probleem wat je denkt te hebben niet zit in wat je doet, maar in waar je in essentie vandaan komt?

Soms gebeurt er iets in je leven wat je volledig uit het veld slaat. Een verlies, een schrikmoment, een diepe teleurstelling. En voor je het weet, hangt er een label aan: trauma. Dat woord klinkt zwaar. Onherroepelijk. Alsof er iets kapot is in jou dat gerepareerd moet worden. Maar wat als we trauma op een andere manier mogen bekijken?

Soms raakt een eenvoudige vraag je dieper dan duizend woorden ooit zouden kunnen. Laatst las ik over een Senegalese begroeting die precies dat deed. In het Wolof, een van de hoofd­talen van Senegal, vragen mensen niet: “Hoe gaat het?” maar: “Ben je daar?” En het antwoord is even eenvoudig als prachtig: “Ik ben hier.”

Ik las ooit het verhaal van een ondernemer die midden in een vijandig overnamebod zat. De stress gierde door zijn lijf. Hij vroeg iedereen, zijn advocaat, zijn collega’s, zelfs zijn psycholoog om bevestiging. “Komt dit goed?” En iedereen zei ja. Maar het hielp niet.

Stel je voor dat je in een kamer zit. Zacht tapijt, fijne kussens, een televisie die altijd aanstaat. Eerst voelt het veilig, behaaglijk. Maar na verloop van tijd merk je iets geks: de kamer wordt kleiner. De lucht wat benauwder. En ineens vraag je je af: is dit het dan?

Er zijn van die inzichten die langzaam binnensijpelen. Die zich niet laten afdwingen, maar die steeds helderder worden naarmate je ze vaker terugziet. Deze vierdelige serie over succes bracht zo’n inzicht steeds dichterbij. Het begon met strategie, inzet en vaardigheden. Maar waar het eindigt? Daar waar het allemaal op draait: je gemoedstoestand. En nee, dat is geen vaag “je moet gewoon positief denken”verhaal. Het is precies het tegenovergestelde.

We kennen allemaal die dagen waarop alles tegenzit. Kleine dingen stapelen zich op tot drama. Een boze blik van je partner, een volle inbox, drukte op werk en voor je het weet, speel je de hoofdrol in je eigen mentale rampenfilm. En dan zijn er die andere dagen. Waarop alles stroomt. Waarop je helder denkt, mild reageert, en je moeiteloos lijkt te navigeren door precies dezelfde omstandigheden.

Stel je voor: je wordt wakker, moe en chagrijnig. Je partner verwijt je iets waar jij je niets van kunt herinneren. Je inbox ontploft met spoedverzoeken. Je agenda zit propvol. En ergens halverwege de dag moet je ook nog taxi spelen voor je kinderen. Wat bepaalt nu hoe jouw dag verloopt? Je ervaring? Je planning? Je netwerk? Of… iets anders?

Deze keer neem ik je mee in een nuchtere maar hoopvolle kijk op succes en de zes variabelen die écht het verschil maken.